Voedselonzekerheid

Voedselonzekerheid is de toestand waarin huishoudens of individuen niet beschikken over voldoende, veilig en voedzaam voedsel om een gezonde en actieve levensstijl te onderhouden. Het begrip kan variëren van onzekerheid over toekomstige toegang tot voedsel tot een direct gebrek aan voedsel op korte termijn. Voedselonzekerheid kan chronisch of tijdelijk zijn en treft mensen in alle lagen van de bevolking, maar treft vaak vooral kwetsbare groepen zoals kinderen, ouderen en mensen met lage inkomens.

Oorzaken en determinanten zijn onder meer lage inkomsten en werkloosheid, hoge voedselprijzen, armoede, conflict en politieke instabiliteit, klimaatverandering en extreme weersomstandigheden, en beperkingen in land- en marktsystemen. Indicatoren omvatten onder meer de frequentie van voedseltekort, variatie in dieet, en coping-strategieën die huishoudens toepassen wanneer voedsel schaars is. Veelgebruikte meetinstrumenten zijn de Food Insecurity Experience Scale (FIES), de dieetdiversiteitsscore (HDDS) en andere statistische indicators.

Gevolgen zijn onder meer ondervoeding en een vertraagde fysieke en cognitieve ontwikkeling bij kinderen, verminderde weerstand tegen ziekten, lagere productiviteit en inkomsten, en mogelijke sociale spanningen of migratie. Voedselonzekerheid kan intergenerationeel zijn en lang aanhouden als structurele oorzaken niet worden aangepakt.

Beleids- en praktijkantwoorden omvatten directe voedselhulp en noodhulp in crisissituaties, sociale beschermingsprogramma's zoals contante transfers of voedselbonnen, schoolmaaltijden, en programma's die de voedselproductie en landbouw benutten en klimaataanpassingen bevorderen. Internationale organisaties zoals FAO en het Wereldvoedselprogramma van de VN (WFP), samen met nationale overheden en partners, werken aan monitoring, preventie en duurzame oplossingen.