Verkeerscongestie

Verkeerscongestie is de toestand waarin de vraag naar verplaatsing het aanbod van het wegennetwerk overschrijdt, met oplopende reistijden, onbetrouwbare aankomsttijden en vertraging van transportketens als gevolg. Het treedt vooral op op autosnelwegen en in drukke stedelijke gebieden tijdens piekuren en bij ongevallen of wegwerkzaamheden.

Oorzaken zijn onder meer een groeiende verkeersvraag door bevolkingsgroei en economische activiteit, knelpunten in infrastructuur, onvoldoende capaciteit ten opzichte van groeiende mobiliteit, incidenten en weersomstandigheden, en verschuivingen in reispatronen zoals meer werken op afstand.

De gevolgen zijn economisch en milieubeperkend: kosten door tijdverlies en extra brandstofverbruik, hogere uitstoot van CO2 en fijnstof, geluidshinder en verminderde betrouwbaarheid van planning en leveringen. Ook verkeersveiligheid en leefkwaliteit kunnen hierdoor beïnvloed raken.

Verkeersanalyses gebruiken indicatoren als reistijdindex, reistijdvariabiliteit, gemiddelde snelheid en Level of Service om congestie te meten. Tot de economische impact rekent men vaak de jaarlijkse kosten van congestie voor regio of land.

Beheersing combineert infrastructurele maatregelen, operationeel verkeersmanagement en stedelijk beleid: het verbeteren van knelpunten, dynamisch verkeersmanagement, betere informatievoorziening, openbaar vervoer en fietsinfrastructuur, en ruimte voor minder autoverkeer zoals tolheffing, parkeertarieven en ruimtelijke planning die reistijden spreiden. Het bevorderen van gelijkwaardige mobiliteit vereist aandacht voor sociaaleconomische effecten en toegankelijkheid voor iedereen.