Terugverwijzende

Terugverwijzende is een Nederlandse bijvoeglijk naamwoord afgeleid van terugverwijzen. Het betekent letterlijk dat iets naar iets eerder genoemd of aangeroepen verwijst. In tekst- en taalwetenschappelijke contexten wordt de term gebruikt om verwijzende elementen te beschrijven die de samenhang van een tekst versterken door terug te verwijzen naar een eerder genoemd antecedent of onderwerp. In die zin komt terugverwijzing overeen met wat in het Engels vaak als anaphoric reference of back-reference wordt aangeduid.

In de taalkunde worden terugverwijzende elementen vaak beschouwd als instrumenten voor coherente referentie. Voorbeelden zijn pronominalen en andere verwijzende uitdrukkingen die, bewust of onbewust, een koppeling leggen met eerdergenoemde informatie. Het begrip helpt bij de analyse van tekststructuur, cohesie en de interpretatie van betekenis in zinnen en alinea’s.

Naast taalwetenschap komt het begrip ook voor in andere vakgebieden waar tekstuele informatie verwezen wordt naar eerder gepresenteerde inhoud. In documentatie, handleidingen en hypertext verwijst een terugverwijzende koppeling bijvoorbeeld terug naar een eerder hoofdstuk of sectie om de navigatie en begrip te vergemakkelijken.

Hoewel terugverwijzend vaak wordt gebruikt om een algemene functie van terugverwijzen aan te geven, blijft de exacte toepassing afhankelijk van de context: grammatica, stilistiek, of informatiewissenschaft. In elk geval wijst het concept op de belangrijkheid van verwijzingen die de relatie tussen delen van een tekst duidelijk maken.

Zie ook: anaforische verwijzing, cross-referentie, verwijzing.