Subiektywny

Subiektywny to przymiotnik używany w języku polskim do opisania czegoś, co jest zależne od osoby, jej uczuć, przekonań, gustów i wartości. W odróżnieniu od obiektywnego odnosi się do tego, co nie jest bezpośrednio weryfikowalne czy uniwersalnie uznawane za prawdę, lecz wynika z perspektywy jednostki.

Wywodzi się z łacińskiego 'subjectivus' i przeszło przez język francuski jako 'subjectif' zanim trafiło do polszczyzny. Dzięki temu terminowi subiektywność łączy w sobie elementy osobistego postrzegania, możliwości interpretacji oraz kontekstu kulturowego.

Zastosowania terminu obejmują sztukę, literaturę, media oraz nauki społeczne i humanistyczne. Subiektywność jest tu często źródłem różnorodnych perspektyw i interpretacji świata, w odróżnieniu od przekonań opisujących świat w kategoriach uniwersalnych. W praktyce oznacza także, że oceny estetyczne, pamięć czy odczucia są w dużej mierze zależne od jednostki.

W badaniach naukowych subiektywność odgrywa dwuznaczną rolę. W naukach jakościowych uznaje się ją za istotny kontekst i źródło danych, a badacze stosują techniki takich jak reflexyjność, transparentność metod i triangulacja, by lepiej zrozumieć wpływ własnego punktu widzenia na wyniki.

Przykłady użycia obejmują zwroty typu: subiektywna ocena, subiektywne doświadczenie, subiektywność perspektywy. W codziennym języku często pojawia się jako synonim „moja opinia” lub „odczucie” w przeciwieństwie do obiektywnych faktów.