Stralingsfactor

Stralingsfactor is een term die in het Nederlands in verschillende disciplines wordt gebruikt om een dimensieloze factor aan te duiden die te maken heeft met ioniserende straling. In het algemeen beschrijft een stralingsfactor hoe een stralingsgerelateerde grootheid wordt geschaald, aangepast of omgezet ten opzichte van een referentiewaarde of uitgangssituatie.

De exacte betekenis van stralingsfactor varieert per vakgebied. In shielding en dosimetrie kan het bijvoorbeeld verwijzen naar de verhouding tussen doorgelaten straling en invallende straling (transmissie of attenuatie). In radioprotectie en gezondheidszorg kan het gebruikt worden als een conversiefactor die blootstelling omzet in equivalente dosis of in doktersdoseringen die nodig zijn voor een bepaalde toepassing. In milieu- of astrofysische contexten kan het een factor zijn die de sterkte van een stralingsbron relateert aan de resulterende stralingsdosis op een bepaalde afstand of onder specifieke meetomstandigheden.

Kenmerken van een stralingsfactor zijn onder meer dat het doorgaans dimensieloos is en afhankelijk kan zijn van factoren zoals energieniveaus, stralingskwaliteit, materiaal of geometrie van de meetopstelling. Door de context kan de stralingsfactor uiteenlopende waarden aannemen en verschillende grootheden koppelen.

Samengevat is stralingsfactor een generieke, contextafhankelijke term voor een factor die stralingsgerelateerde metingen, dosimetrie of shielding kwantificeert en relateert aan een referentiesituatie. De precieze definitie hangt af van de discipline en de gebruikte conventies.