Rotorvliegtuigen

Rotorvliegtuigen zijn vliegtuigen die lift genereren hoofdzakelijk door één of meer draaiende rotorbladen in de lucht. In tegenstelling tot vliegtuigen met vaste vleugels kunnen rotorvliegtuigen verticaal opstijgen en landen en hoveren. De belangrijkste categorieën zijn helikopters, autovliegtuigen (autogiro’s of gyrocopters) en tiltrotorvliegtuigen.

Bij helikopters wordt de rotor door een of meerdere motoren aangedreven, waardoor lift en draagvermogen direct geregeld kunnen worden. De piloot stuurt met de hefboom voor collectieve en de stuurkolom (cyclus) om de pitch van de rotorbladen te veranderen en de rotor te kantelen. Een apart anti-torquesysteem, zoals een staartrotor, co-axiale rotors of een fenestra-ton, corrigeert de rondtornende krachten. Autogiro’s hebben een grotendeels onbewoonde rotor die autorotteert door vooruitgaande snelheid, terwijl de aandrijving voornamelijk via een conventionele vaste-vinger- of propellormotor gaat. Tiltrotorvliegtuigen gebruiken roterende rotorbladen die kantelbaar zijn zodat het toestel zowel verticaal als horizontaal kan vliegen.

Historisch gezien markeren de autogiro’s van Juan de la Cierva en de latere praktische helikopters van Igor Sikorsky belangrijke mijlpalen. De technologie heeft zich verder ontwikkeld met geavanceerde materialen, automatische pilootsystemen en fly-by-wire besturing, waardoor rotorvliegtuigen veelzijdig inzetbaar zijn in civiele, politie- en militaire toepassingen.

Toepassingen omvatten search-and-rescue, medische vluchten, het transport van mensen en goederen naar moeilijk bereikbare gebieden, reddingswerk, brandbestrijding en maritieme operaties. Nadelen zijn onder meer operationele complexiteit, hoge onderhoudskosten en gevoeligheid voor weersomstandigheden. Moderne ontwikkelingen richten zich op efficienciteitsverbeteringen, veiligheid en veelzijdigheid, onder meer door tiltrotors en geavanceerde rotorbladen.