Risicosituaties

Risicosituaties zijn omstandigheden waarin de uitkomsten onzeker zijn en mogelijk leiden tot schade, verlies of nadelige effecten voor personen, organisaties of systemen. In het risicomanagement wordt onderscheid gemaakt tussen de kans op een gebeurtenis en de ernst van de gevolgen. Samen vormen zij het risiconiveau.

Oorzaken zijn divers: menselijke fouten, technische storingen, externe gebeurtenissen (bijv. natuurrampen), organisatorische tekortkomingen of veranderende omstandigheden. Kenmerkend is de onzekerheid over zowel de kans als de omvang van de impact, evenals de tijdshorizon waarop deze effecten kunnen optreden.

Beheer van risicosituaties volgt meestal een cyclus: identificeren, analyseren, evalueren en beheersen. Bij analyse worden waarschijnlijkheid en impact beoordeeld, vaak met een risicomatrix of FMEA. Beheersmaatregelen variëren van elimineren of substitueren tot beperken, overdragen (verzekeringen) of accepteren met monitoring.

Toepassingsgebieden omvatten bedrijfsvoering, projectplanning, gezondheidszorg, bouw, infrastructuur en overheid. Organisaties kunnen een risicobeleid en een risicomanagementsysteem invoeren, conform internationale normen zoals ISO 31000 en relevante nationale voorschriften, om risico’s te identificeren, te evalueren en te beheersen.

Risico’s zijn dynamisch en veranderen over tijd. Regelmatige herbeoordeling, monitoring en verslaglegging zijn essentieel. Betrokkenen dragen verantwoordelijkheid voor veiligheid, naleving en transparante communicatie over kansen, onzekerheden en genomen maatregelen.