Plantenpropagulatie

Plantenpropagulatie is een vermeerderingsmethode waarbij een deel van een plant (het entstuk, scion) wordt bevestigd aan een andere plant (de onderstam). Door de verbinding groeit het geheel uit tot één plant met eigenschappen van beide delen. Het doel is het behouden of verspreiden van cultivars en het combineren van kenmerken zoals groeikracht of ziektebestendigheid van de onderstam met vruchtdracht of bloemknoppen van de top. De methode wordt veel gebruikt bij fruitbomen, rozen en andere houtachtige planten en kan sneller zijn dan zadenvermeerdering.

Compatibiliteit is cruciaal: onderstam en ent moeten tot hetzelfde geslacht of genus behoren en voldoende cambiumcontact hebben. Veelgebruikte grafting-technieken zijn enting met whip-and-tongue, cleft graft en budding (knop). Budding wordt vaak toegepast bij rozen en sommige fruitbomen. De keuze hangt af van de soort, gewenste groeivorm en seizoen.

Uitvoering en nazorg: begin met gezond materiaal en schone sneden. Snij de delen zodat cambiumlagen elkaar raken en verbind ze met grafting tape of wrap; vul eventueel af met grafting wax. Houd de plant uit direct zonlicht en geef voldoende water totdat de ent goed uitgroeit. Controleer regelmatig op uitdroging, schimmels en tekenen van mislukking.

Voordelen en beperkingen: voordelen zijn snelle vermeerdering van gewenste cultivars, behoud van eigenschappen en grotere clonale uniformiteit. Nadelen zijn mogelijk graft-falen door slecht cambiumcontact, de vereiste vaardigheid en timing, en gevoeligheid voor droogte of kou. Succespercentages variëren per soort en seizoen, maar met goede techniek kan propagulatie betrouwbaar zijn.