Optioneel

Optioneel is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat betekent dat iets niet verplicht is en naar eigen keuze kan worden aangevraagd, toegevoegd of weggelaten. Het geeft aan dat een element, dienst of voorwaarde als extra of keuzemogelijkheid geldt in plaats van als eis. In zinnen wordt bijvoorbeeld gezegd: “Deze extra service is optioneel” of “Het veld is optioneel in het formulier.”

Etymologie en verwante termen: optioneel is afgeleid van het Franse woord optionnel, zelf afgeleid van het Latijnse optio (keuze). Het behoort tot de groep woorden die verwant zijn aan “optie” (de keuze) en aan het Engelse “optional.” De vorm wordt in het Nederlands als gebruikelijk beschouwd in zowel formele als informele contexten.

Toepassingsgebieden: de term wordt breed gebruikt. In contracten en overeenkomsten geeft “optie” vaak een vorm van vrijheid aan partijen omdat bepaalde clausules of voorwaarden als optioneel kunnen worden beschouwd. In commerciele contexten kan een product extra’s hebben die optioneel zijn, zoals een verlengde garantie of accessoires. In software en digitale dienstverlening worden velden, functies of instellingen vaak als optioneel aangeduid, zodat gebruikers zelf kunnen kiezen of zij ze willen activeren. Ook in reizen en horeca komt men tegen uitspraken als “een optionele maaltijd” of “een optionele excursie.”

Overig: optioneel staat tegenover verplicht, noodzakelijk of kern. De term helpt bij het aanduiden van flexibiliteit en keuzemogelijkheden in juridische, commerciële en technische teksten.