Omslachtig

Omslachtig is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat indirecte, rondlopende of langdradige kenmerken beschrijft. Een omslachtig proces, uitleg of besluitvormingsprocedure kenmerkt zich door vele stappen, omwegen en details die de kern niet direct raken. De term heeft meestal een negatieve connotatie, omdat het vaak wordt gebruikt om onnodig ingewikkelde of traag verlopen werkwijzen aan te duiden.

In taal en communicatie verwijst omslachtigheid naar een stijl waarin men kernpunten pas na lange omwegen duidelijk maakt. Een omslachtig verteld verhaal of uitleg maakt de boodschap minder direct en kan de efficiëntie belemmeren. In formele of bureaucratische contexten wordt het woord vaak gebruikt om procedures te bekritiseren die onnodig complex zijn of veel tijd kosten.

Synoniemen en nabije termen omvatten rondgaand, omwegend en circumlocutie (het latijnse leenwoord). De term wordt doorgaans met een kritische toon gebruikt.

Etymologie en geschiedenis: de precieze oorsprong is onzeker. Het woord lijkt te zijn gevormd met het voorvoegsel om- (rond) en een oudere wortel die verwant is aan betekenissen rondgaan of omwegen. Het verschijnt in geschreven Nederlands sinds de 19e eeuw.

Zie ook: omweg, omissie, circumlocutie, bureaucratische taal, lange uitleg.