Militairinvasies

Militairinvasies zijn grootschalige militaire operaties waarbij een staat met geweld doordringt in het grondgebied van een ander land met als doel snelle verovering, het omverwerpen van de regering, het vestigen van controle of het veiligstellen van strategische belangen. Ze onderscheiden zich van andere vormen van interventie doordat ze gericht zijn op verovering en bezetting, vaak gepaard gaand met economische en humanitaire effecten en mogelijk een langdurige bezettingsfase.

Juridisch gezien is het gebruik van geweld verboden onder het VN-Handvest, behalve in zelfverdediging of met mandaat van de Veiligheidsraad. Invasies leiden vaak tot militaire bezetting en vallen onder het internationaal oorlogsrecht, dat bescherming biedt aan burgers en krijgsgevangenen. De legitieme status van een invasie is hierdoor vaak onderwerp van intens debat en controverses.

Typische fasen van een invasie zijn planning en mobilisatie, snelle verplaatsing van troepen en luchtovername, bezetting en consolidatie van controle, gevolgd door diplomatieke onderhandelingen of een vredesregeling en uiteindelijk beëindiging van de bezetting. Het verloop en de uitkomsten variëren sterk per situatie, afhankelijk van militaire, politieke en internationale factoren.

Gevolgen zijn onder meer verwoesting van infrastructuur, humanitaire crises, vluchtelingenstromen, economische schade en langdurige politieke instabiliteit. Invasies kunnen leiden tot langdurige conflicten en hervormingen van het machtsevenwicht in een regio. Voorbeelden zijn de invasie van Polen in 1939, de geallieerde invasie van Normandië in 1944, de invasie van Kuwait in 1990, de invasie van Irak in 2003 en de Russische invasie van Oekraïne in 2022.