Meristemweefsels

Meristemweefsels zijn verzamelingen ongedifferentieerde plantencellen die in staat zijn tot voortdurende deling en zo de groei en ontwikkeling van planten mogelijk maken. Uit deze weefsels ontstaan de belangrijkste weefsels die planten vormen: dermale, grond- en vasculaire weefsels. Door hun activiteit kunnen planten in lengte groeien en bij sommige soorten ook in dikte groeien of nieuwe organen vormen.

Op basis van ligging worden apicaal meristeem, intercalair meristeem en lateraal meristeem onderscheiden. Apicale meristeemen bevinden zich aan de toppen van wortels en scheuten en dragen bij aan primaire groei. Laterale meristeemen liggen langs de lengtegraden en leveren secundaire groei; bekendste voorbeelden zijn het vasculaire kambium en het schorskambium, die xyleem en floëem aanleggen en de dikte van een plant vergroten. Intercalair meristeem komen voor bij sommige grassen en bevinden zich tussen knopen, waar zij lengtereductie mogelijk maken.

Cellulair kenmerken: meristemcellen zijn klein, met een relatief grote kern en veel cytoplasma, en hebben weinig vacuolen. Ze behouden een hoge delingscapaciteit en differentiatie vindt plaats na verloop van tijd in drie meristeemprimordia: protoderm (dermaal weefsels), grondmeristeem (grondweefsels) en procambium (vasculaire weefsels).

Belang en toepassingen: begrip van meristemweefsels is cruciaal voor plantengroei en regeneratie, bijvoorbeeld na verwondingen, en voor weefselkweektechnieken en vegetatieve vermeerderen. Ze onderbouwen ook de evolutie van planten en worden bestudeerd in zowel basale als toegepaste botanie.