Home

MAPkinasekaskader

MAPkinasekaskader, voluit de mitogen-geactiveerde proteïnekinasecascade, is een veelvuldig geconserveerd signaaltransductiepad in eukaryote cellen. Het respondt op extracellulaire stimuli door een drieledige kinaseketen te activeren: een MAP3K (kinase die kinases activeert), een MAP2K (kinase die MAPK activeert) en ten slotte een MAPK (de uiteindelijke effector). Bij activatie fosforyleren deze kinases elkaar in sequentie en verschuiven het signaal naar de kern, waar genexpressie wordt aangepast.

De bekendste route is RAF–MEK–ERK (MAP3K–MAP2K–MAPK), vaak gestart door receptor-tyrosinekinases via Ras. Andere belangrijke routes omvatten

Activering leidt tot fosforylering van doelwitten zoals transcriptiefactoren ELK-1 en AP-1 (c-Fos/c-Jun). Hierdoor komen genen in

Regulering vindt plaats via scaffolds die de efficiëntie verhogen, zoals KSR, en via fosfatases (MKP/DUSP) die

In de geneeskunde is dysregulatie van MAPkinasekaskaders geassocieerd met kanker en ontwikkelingsstoornissen. Therapeutisch worden vaak MEK-remmers

JNK/SAPK
en
p38,
die
vaker
reageren
op
stress,
cytokines
en
inflammatoire
signalen.
Deze
paden
bestaan
in
veel
cellen
en
organismen
en
kunnen
elk
verschillende
cellulaire
outputs
sturen.
het
cellulaire
programma
voor
proliferatie,
differentiatie,
overleving
en
migratie
in
werking.
De
uitkomst
is
afhankelijk
van
celtype,
context
en
combinatie
met
andere
signaalroutes.
de
fosforylering
afbreken.
Feedbackmechanismen
en
cross-talk
met
andere
signaalpaden
zorgen
voor
fijnmazige
controle,
waaronder
negatieve
regulatie
en
weerstand
tegen
voortdurende
stimulatie.
(bijv.
trametinib,
cobimetinib)
en
RAF-remmers
ingezet,
soms
in
combinatie.
Resistentie
en
contextafhankelijke
effecten
blijven
aandachtspunten
in
onderzoek
en
klinische
toepassing.