Kunststromingen

Kunststromingen zijn coherente verzamelingen van kunstenaars die in een bepaalde periode een vergelijkbare beeldtaal en ideeën ontwikkelen. Ze ontstaan door de wisselwerking tussen artistieke vernieuwing, maatschappelijke ontwikkelingen, technologische veranderingen en theoretische ideeën over kunst. Kenmerkend zijn duidelijke uitgangspunten, vaak uitgedragen via manifesten, tentoonstellingen en publicaties, en een eigen vocabulaire van vorm, kleur en ruimte. Stromingen kunnen elkaar opvolgen of naast elkaar bestaan en vertonen vaak overlap en onderlinge tegenstelling.

Historisch gezien zijn enkele van de bekendste stromingen onder meer Romantiek, Realisme, Impresssionisme en Postimpressionisme in de 19e eeuw; Symbolisme en Jugendstil aan het eind van die eeuw; kubisme en futurisme in het begin van de 20e eeuw; expressionisme, Dada en Surrealisme; Constructivisme en Bauhaus; daarna Pop Art, Conceptual Art en Minimalisme in de tweede helft van de 20e eeuw. Daarnaast ontstaan of bestaan regio- en mediagerichte bewegingen zoals neorealisme, Arte Povera, en diverse digitale en netkunststromingen in latere decennia. De praktijk strekt zich uit over schilderkunst, beeldhouwkunst, fotografie, grafisch ontwerp, installatiekunst en andere media, waardoor stromingen vaak interdisciplinair zijn.

Kunststromingen bieden een waarderingskader voor het interpreteren van kunst en helpen bij het begrijpen van de ontwikkeling van stijlen en ideeën door de tijd heen. Ze zijn geen absolute wetten, maar informatieve en bruikbare geraffineerde indelingen voor historisch onderzoek en kunstliefhebbers.