Kalendarz

Kalendarz to system organizowania dni, okresów i świąt, używany do koordynowania działalności społecznej, gospodarczej i religijnej. W praktyce kalendarz łączy pojedyncze dni z dłuższymi okresami, takimi jak rok czy miesiąc, i często zawiera terminy, święta państwowe oraz obchodzone na całym świecie dni.

Najważniejsze typy to kalendarze solarne, księżycowe i lunisolarne. Kalendarz solarny opiera się na obiegu Ziemi wokół Słońca (np. kalendarz gregoriański), księżycowy na cyklach księżyca (np. islamski), a lunisolarne łączą oba cykle i dostosowują miesiące do pór roku (np. hebrajski, chiński).

Historia kalendarzy obejmuje początki w starożytnym Mezopotamii i Egipcie, gdzie próby uporządkowania czasu wiązały się z rolnictwem. W czasach rzymskich wprowadzono kalendarz juliański (45 BCE), który później zastąpiono kalendarzem gregoriańskim w 1582 roku, aby skorygować systematyczny błąd wynikający z dłuższego roku słonecznego.

Budowa kalendarza obejmuje rok, miesiące i, często, tygodnie. Długość miesięcy i liczba dni w roku różnią się między systemami; w wielu kalendarzach występuje rok przestępny, w którym dodaje się jeden dzień. Tydzień ma zazwyczaj siedem dni, choć nazwy i początki tygodnia różnią się kulturowo.

Współcześnie kalendarze są powszechnie używane w formie cyfrowej i papierowej. Kalendarze komputerowe synchronizują terminy, przypomnienia i godziny w różnych strefach czasowych. Standardy dat, takie jak ISO 8601, ułatwiają wymianę informacji między systemami.