HisPurkinjesysteem

Het His-Purkinjesysteem is het deel van het hartgeleidingsstelsel dat impulsen snel van de atrioventriculaire (AV) knoop naar de ventrikels brengt. Het systeem omvat de bundel van His, de rechter- en linkerbundelbranches, en de Purkinjevezels die zich door het endocardium in de ventrikels verspreiden.

Anatomisch loopt de impuls via de AV-knoop in het atrioventriculaire septum, daarna door de bundel van His het septum in en splitst naar de rechter- en linkerbundelbranches. Deze takken lopen subendocardiaal naar de apex en verder naar het basale deel van de ventrikels, waar de Purkinjevezels de depolarisatie snel verspreiden doorheen de ventriculaire spierweefsels.

Functie en fysiologie: het His-Purkinjesysteem zorgt voor een snelle en gecoördineerde depolarisatie van de ventrikels, meestal gevolgd door een samentrekking van zowel rechter als linker ventrikel in een zeer korte tijdsvenster. De automatische activiteit van dit systeem is beperkt; normaal bepaalt het sinusknooppunt de hartslag. Bij onvoldoende bovenliggende pacemakering kan het His-Purkinjesysteem een latent en tragere escape-ritme leveren, maar dit is doorgaans onvoldoende voor een normale werking.

Pathologie en klinische relevantie: verstoringen in dit systeem kunnen leiden tot AV-blok (van eerste tot derde graad) of bundelbranchblokades (rechts- of linksbundelblok), wat vaak leidt tot een verlengde QRS duur en bradycardie. Deze aandoeningen kunnen symptomen zoals duizeligheid of syncope veroorzaken en worden meestal vastgesteld met elektrocardiografie en onderzocht bij specifieke klinische indicaties.

Historisch: de componenten zijn genoemd naar Wilhelm His en Jan Purkinje, die bijdroegen aan de beschrijving van het ventrikulaire geleidingssysteem.

Zie ook: hartgeleidingsstelsel, elektrocardiografie, aritmieën.