Gezondheidswinst

Gezondheidswinst is een term uit de volksgezondheid en gezondheidszorg die verwijst naar een toegenomen gezondheidstoestand als gevolg van een interventie, beleid of programma. Een gezondheidswinst kan zich uiten in een langere levensverwachting, een betere kwaliteit van leven of een vermindering van ziektebelasting en beperkingen.

In de praktijk wordt gezondheidswinst vaak gemeten met behulp van instrumenten als de kwaliteits- en duur van leven, bijvoorbeeld QALYs (quality-adjusted life years) of DALYs (disability-adjusted life years). Deze maten combineren zowel de lengte van het leven als de kwaliteit ervan en maken het mogelijk verschillende interventies met elkaar te vergelijken. Daarnaast kunnen afgeleide uitkomsten zoals klinische parameters, functionele status en verminderde ziektegevallen dienen als indicatoren van gezondheidswinst.

Gezondheidswinst speelt een centrale rol in economische evaluaties van gezondheidszorg, zoals kosteneffectiviteitsanalyses en kostenutiliteitsanalyses. Daarbij wordt de gezondheidswinst vertaald naar maatschappelijke waarde en afgewogen tegen kosten en uitvoering, vaak met het oog op beleidsbeslissingen en budgettoewijzing.

Voorbeelden van interventies die gezondheidswinst kunnen opleveren zijn vaccinatieprogramma’s, preventieve screening, volksgezondheidsmaatregelen (zoals rookstopcampagnes en zorg voor beweging) en tijdige behandeling van ziekten. De aantoonbare gezondheidswinst kan echter variëren afhankelijk van populatiekenmerken, tijdshorizon en uitvoering.

Beoordeling van gezondheidswinst kent uitdagingen, zoals attributie van effecten, onzekerheden in schattingen en eerlijke verdeling van voordelen binnen de samenleving. Desondanks vormt het concept eenanker voor het evalueren en prioriteren van gezondheidszorg- en publieksgezondheidsinterventies.