Gebruiksfunctie

Gebruiksfunctie is een term uit de planologie en vastgoed die de voorgeschreven of beoogde toepassing van een gebouw, een deel daarvan of een perceel aanduidt. De gebruikte functie wordt vaak vastgelegd in het bestemmingsplan en geeft aan welke activiteiten op die plek zijn toegestaan, zoals wonen, werken, detailhandel, horeca, zorg of recreatie. In de praktijk kan een gebouw meerdere functies hebben, maar de feitelijke gebruiksmogelijkheden hangen af van de wettelijke regels die gelden voor het perceel.

De gebruiksfunctie is een instrument om stedelijke ruimtelijke orde en veiligheid te waarborgen. Het bepaalt onder meer welke activiteiten in een gebied mogelijk zijn, welke voorzieningen nodig zijn (zoals parkeerplaatsen en ontsluiting), en welke regels omtrent geluids- en milieuhygiëne gelden. Het onderscheid tussen de gekozen of vastgelegde functie en de feitelijke benutting is crucial: een gebouw kan een andere functie hebben dan wat het bestemmingsplan toestaat, wat kan leiden tot een niet-conform gebruik.

Wijzigen van de gebruiksfunctie vereist meestal een formele procedure. Dit kan bestaan uit een wijziging van het bestemmingsplan of een omgevingsvergunning voor een functieomzetting. Ontario, verschuivingen tussen functies (bijvoorbeeld van kantoor naar wonen) brengen vaak extra eisen met zich mee, zoals bouwkundige aanpassingen en parkeernormen.

Voor woningeigenaren en ontwikkelaars is het doel van de term duidelijk: inzicht in wat op een locatie mag worden gebruikt, en welke stappen nodig zijn om een gewenste functie te realiseren of te wijzigen. Bij vastgoedtransacties is de gebruiksfunctie bovendien relevant voor waardering en toekomstig gebruik.