Energieverspilling

Energieverspilling is het onbedoelde verlies van energie tijdens de productie, distributie, opslag en het gebruik ervan, waardoor meer energie nodig is om een bepaalde activiteit uit te voeren. Het begrip omvat zowel technische verliezen als het inefficiënte of ondoelmatige gebruik van energie in systemen en apparaten.

Verliezen ontstaan op verschillende plekken in de energieketen. Bij elektriciteitsopwekking en -omzetting gaan een deel van de energie verloren als warmte in centrales en bij transformatoren. In de elektriciteitsnetten treden transmissie- en distributieverliezen op door weerstand en andere technische factoren. In huishoudelijk en industrieel gebruik ontstaan verliezen door inefficiënte motoren en aandrijvingen, omvormers en andere conversieapparatuur.

Daarnaast komen warmteverlies en onnodig verbruik vooral voor in gebouwen en apparaten. Slecht geïsoleerde muren, daken en ramen veroorzaken koudebruggen en warmteverlies; lekkages in verwarmingssystemen dragen bij aan verspilling. Standby- en sluimerverbruik van meerdere apparaten en oud of inefficiënt licht dragen eveneens bij aan de totale verspilling.

De gevolgen van energieverspilling zijn onder meer hogere kosten voor huishoudens en bedrijven, en grotere milieu-impact door meer CO2-uitstoot bij productie en transport van energie. Het vermindert ook de energieduurzaamheid en kan leiden tot meer afhankelijkheid van externe leveringen.

Maatregelen om energieverspilling te beperken bestaan uit betere isolatie en ventilatie in gebouwen, vervanging door moderne, efficiënte apparaten en verlichting, en het gebruik van slimme thermostaten en warmtepompen. Daarnaast kan restwarmte– en districtverwarming verspilling beperken, terwijl onderhoud en juiste afstelling van systemen verspilling verminderen.

Beleid en normen stimuleren efficiëntie via bouwcodes, energielabels en subsidies. Technische innovaties en gedragsverandering spelen beide een rol in het terugdringen van energieverspilling.