Eenpersoonshuishoudens

Eenpersoonshuishouden is een huishouden dat bestaat uit één persoon die alleen woont en de volledige huishoudelijke taken en verantwoordelijkheden op zich neemt. Het begrip wordt gebruikt in demografische en sociologische analyses om de woon- en leefomstandigheden van mensen die alleen wonen te beschrijven.

Inveel landen, waaronder Nederland, is het aandeel eenpersoonshuishoudens de afgelopen decennia gegroeid. De groep omvat zowel jonge volwassenen die zelfstandig gaan wonen, als ouderen die alleen blijven wonen na een partnerverlies of scheiding. De opkomst van individualisering, urbanisatie en veranderingen in familieverbanden dragen bij aan de toenemende prevalentie van eenpersoonshuishoudens, terwijl ook de levensverwachting en het arbeidsparticipatiepatroon van ouderen invloed hebben.

Wat betreft woon- en leefomstandigheden hebben eenpersoonshuishoudens meestal behoefte aan kleinere woongelegenheden met passende voorzieningen. De kosten per persoon kunnen hoger uitvallen omdat veel vaste woonlasten zoals huur en energiekosten niet kunnen worden verdeeld. Sociale interactie en netwerken kunnen onder druk komen te staan, waardoor eenzaamheid en isolatie als aandachtspunten naar voren komen. Desondanks ontstaat er ook een grotere markt voor convenience- en zorgdiensten en voor woonvormen die inspelen op zelfstandig wonen, zoals compacte huurwoningen en toegankelijke openbaar- en dienstverleningsstructuren.

Beleid en onderzoek richten zich op het waarborgen van betaalbare huisvesting, voldoende zorg en sociale netwerken voor eenpersoonshuishoudens, evenals het meten van veranderingen in huishoudensamenstelling in statistieken. De interpretatie van cijfers vraagt aandacht voor definities en vergelijkbaarheid tussen landen en perioden.