Diagnosestelling

Diagnosestelling is het proces waarbij een zorgprofessional op basis van verzamelde informatie een ziekte of aandoening identificeert of uitsluit. Het vormt de kern van klinische besluitvorming omdat de diagnose richting geeft aan behandeling, vervolgonderzoek en prognose. Een diagnose kan meerdere keren tijdens een zorgtraject worden bijgesteld naarmate meer informatie beschikbaar komt.

Het diagnostische proces omvat meestal: anamnese (gesprek met de patiënt), lichamelijk onderzoek, en eventueel aanvullende onderzoeken zoals laboratoriumtesten, beeldvorming of diagnostische procedures. Artsen formuleren vaak een of meerdere diagnoses in een differential diagnosis en toetsen deze aan criteria of tests om de waarschijnlijkheid ervan te vergroten of te verwijderen. Bij sommige aandoeningen bestaan expliciete diagnostische criteria (bijv. DSM-5 voor psychiatrische stoornissen of ICD-codes voor medische aandoeningen). De pre-test- en post-testkansen (Bayesiaanse redenen) spelen een rol bij de keuze van tests en interpretatie van resultaten.

Diagnosestelling is niet altijd eenduidig en kan onzeker zijn, vooral bij voortekenen die op meerdere aandoeningen kunnen wijzen of bij comorbide aandoeningen. Correcte diagnostiek vereist goede data, het vermijden van biases en vaak overleg en follow-up. Documentatie van de diagnose en de rationale is essentieel voor veilige zorg, communicatie met de patiënt en zorgverzekeraars. Een tijdige en accurate diagnosestelling is van belang voor effectieve behandeling, prognose-inschatting en passende verwijzingen.