Darmobstructie

Darmobstructie is een aandoening waarbij de doorgang van darminhoud in het darmkanaal belemmerd raakt, wat kan leiden tot een verstopping in het dunne of dikke darm. Er wordt gesproken van mechanische obstructie (de darm is fysiek geblokkeerd) en van functionele ileus (paralytische darmstroming ontbreekt of vertraagt). Een mechanische obstructie kan plots ontstaan door adhesies, hernia, tumoren, volvulus of een invaginatie; een ileus kan volgen uit postoperatieve situaties, peritonitis, sepsis of elektrolytverstoring.

Klinische presentatie is afhankelijk van de locatie en de oorzaak. Klachten zijn onder meer koliekachtige buikpijn, buikopzet, misselijkheid en braken, en het onvermogen om gas of stoelgang te laten passeren. Bij mechanische obstructie kunnen geluiden van de darmen hoog-pitched zijn in een beginstadium en later verdwijnen; bij ileus blijven de geluiden vaak afgenomen. Tekenen van uitdroging, tachycardie en soms peritonitis kunnen aanwezig zijn wanneer complicaties zoals strangulatie optreden.

Diagnose berust op anamnese, lichamelijk onderzoek en beeldvorming. Routinebeeldvorming kan een verwijde darmdiameter en lucht-zonnestruc heeft laten zien; CT-scan biedt meestal meer gedetailleerde informatie over oorzaak en complicaties. Laboratoriumonderzoek kan elektrolyten, nierfunctie en tekenen van ontsteking controleren.

Behandeling begint met ademende vocht- en elektrolytbalans, NPO (niet voeren via de mond) en mogelijk een maagsonde voor decompressie. Afhankelijk van de oorzaak en estabilidad kan een mechanische obstructie vaak conservatief worden geprobeerd met observatie en decompressie; bij tekenen van ischemie, peritonitis, volledige obstructie of falen van conservatieve behandeling is chirurgische ingreep vereist. Preventie van recidiefadhesies, educatie en vroege mobilisatie na operaties kunnen helpen.

Prognose hangt af van de oorzaak en tijdigheid van de behandeling. Adhesieve obstructie komt vaak voor en kan recidiveren.