Contactallergeen

Contactallergeen is een stof die bij mensen die daarvoor gevoelig zijn een contactallergie kan veroorzaken. Het gaat om een specifieke vorm van contactdermatitis die ontstaat na huidcontact met de stof en meestal een vertraagde reactie is die zich uit in een rode, jeukende uitslag op de blootgestelde plek.

Sensibilisatie vindt plaats tijdens de eerste blootstelling; de stof werkt als hapteen en wordt door huidantigen-presenterende cellen gepresenteerd aan T-cellen, waardoor geheugen-T-cellen ontstaan. Bij volgende contacten reageren deze T-cellen en komt een ontstekingsreactie op de huid tot stand, meestal 24 tot 72 uur na blootstelling.

Voorbeelden van contactallergenen zijn nickel (nikkel), geurstoffen en parfumcomponenten, para‑fenyleendiamine (PPD) in haarverf, formaldehyde en formaldehyde-releasers, epoxyharsen, chromaat (chroom VI), cobalt en rubberverarmingsmiddelen. Andere mogelijke allergenen zijn conserveermiddelen en bepaalde latexbestanddelen. De kans op een reactie hangt samen met de mate en duur van blootstelling, evenals met individuele gevoeligheid.

Diagnostisch onderzoek gebeurt vaak met een patch-test, waarbij kleine hoeveelheden potentiële allergenen op de rug worden geplaatst. De reactie wordt meestal beoordeeld na 48 tot 96 uur en soms ook na 7 tot 14 dagen voor late reacties.

Behandeling richt zich op het vermijden van de geïdentificeerde allergenen. Bij aanhoudende klachten kunnen huidbescherming, topische corticosteroïden en andere behandelingen onder medische begeleiding worden toegepast. Vermijden van contact is doorgaans effectief en leidt tot verbetering bij uitsluiting van de stof.

In veel regio's bestaan regels die de afgifte van bepaalde allergene stoffen, zoals nikkel, beperken in consumentenproducten (bijv. sieraden), om sensitisatie en contactallergieën te voorkomen.