Bibliotheekcatalogi

Een bibliotheekcatalogus is een systeem en database die informatie bevat over de collecties van een bibliotheek, bedoeld om gepubliceerde en gedigitaliseerde materialen te vinden en te raadplegen.

In een catalogus staan bibliografische records die metadata bevatten zoals titel, auteur, publicatiejaar, uitgever, onderwerp, taal, en ook item-specifieke informatie zoals de fysieke locatie, exemplaarstatus, en beschikbaarheid.

Historisch begon het met kaartcatalogi; tegenwoordig zijn vrijwel alle bibliotheken geautomatiseerd en gebruikt een geïntegreerd bibliotheeksysteem (ILS) met een Online Public Access Catalog (OPAC) of een discovery-interface.

Catalogisering volgt standaarden en modellen: MARC21 of MARCXML voor bibliografische records; Dublin Core; FRBR/FRBR-LRM-modelen; en steeds meer BIBFRAME als alternatief voor linked data. Identifiers zoals ISBN, ISSN en ISIL kunnen voorkomen.

Interoperabiliteit wordt gestimuleerd door zoekprotocollen en API's zoals Z39.50 en SRU/SRW, waardoor catalogi van verschillende instellingen query's kunnen uitwisselen en gezamenlijke zoekresultaten kunnen leveren.

Toegang en beheer: catalogussen richten zich op gebruikers en bibliotheekpersoneel; privacy- en kwaliteitsstandaarden gelden; catalogisering omvat selectie, classificatie en beschrijvingsregels.

Huidige trends omvatten discovery lagen, integratie van digitale bronnen, linked data en open data, evenals nationale en regionale uniecatalogi die dienstverlening en de interoperabiliteit tussen bibliotheken verbeteren.