Belastingheffing

Belastingheffing is het proces waarbij overheden inkomsten genereren door middel van belastingen om publieke taken te bekostigen. Het doel is om publieke voorzieningen te financieren, economische stabiliteit te bevorderen en waar mogelijk herverdeling te realiseren. De hoogte van een belasting wordt bepaald door een belastinggrondslag (zoals inkomen, winst, vermogen of consumptie) en een tarief. Belastingen kunnen proportioneel, progressief of regressief zijn.

Belastingen ontstaan uit directe en indirecte heffing. Directe belastingen leggen een directe last op personen of bedrijven (bijvoorbeeld inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, erf- en schenkingbelasting). Indirecte belastingen treffen consumptie en productie (zoals omzetbelasting of btw, accijnzen). Daarnaast bestaan lokale en regionale lasten, zoals onroerendezaakbelasting (OZB), afvalstoffenheffing, toeristenbelasting en leges. Sommige kosten komen voort uit specifieke wetten en regels en worden als heffing of bijdrage opgelegd.

Uitvoering en handhaving: belastingplichtigen moeten vaak aangifte doen of de belasting wordt via automatische voorheffing geheven. De fiscale administratie int de inkomsten en controleert naleving. Belastingwetgeving wordt periodiek vastgesteld door de overheid en kan wijzigen door hervormingen, zodat de regels nauwkeurig en rechtvaardig blijven. De werking van belastingheffing heeft zowel financiële als maatschappelijke effecten, waaronder financiering van publieke goederen en prikkels voor economisch gedrag.

Zie ook Belastingdienst, Belastingstelsel.