Arbeidsinspecties

Arbeidsinspecties zijn overheidsorganen die toezicht houden op de naleving van arbeidswetten, arbo-wetgeving en aanverwante regels. Hun taken omvatten arbeidsomstandigheden en veiligheid op het werk, arbeidstijden, loon en arbeidsrelaties, en de bestrijding van zwart werk. Ze opereren op nationaal, regionaal of lokaal niveau en kunnen zich richten op risicovolle sectoren of meldingen van werknemers.

In Nederland is de Inspectie SZW de belangrijkste instantie die deze taken uitvoert, handhavend op basis van de Arbeidsomstandighedenwet en aanverwante regelgeving, en samenwerkend met andere overheden op het gebied van belastingen, sociale zekerheid en immigratie. Vergelijkbare arbeidsinspecties bestaan ook in andere Nederlandstalige regio's, vaak onder ministeries van werk, sociale zaken of arbeid.

Taken omvatten het plannen van risicogebaseerde inspecties, het reageren op gemelde gevaren of klachten van werknemers en het uitvoeren van onaangekondigde controles. Tijdens inspecties kunnen inspecteurs documenten beoordelen, werknemers interviewen, metingen verrichten en gebreken melden met handhavingsmaatregelen. Bij overtredingen kunnen sancties volgen zoals waarschuwingen, bestuurlijke boetes, bevelen om werkzaamheden stil te leggen of, bij ernstige gevallen, strafrechtelijke acties.

Naast handhaving bieden arbeidsinspecties ook voorlichting, publiceren zij beleid en jaarverslagen, en bevorderen zij naleving door samenwerking met werkgevers, werknemers en vakbonden. Zij dragen bij aan minder ongevallen op het werk, bescherming van kwetsbare werknemers en eerlijke beloning en rechtmatige arbeidsvoorwaarden.