AChactiviteit

AChactiviteit verwijst naar de activiteit van acetylcholine (ACh), een essentieel neurotransmitter in zowel het centrale als het perifere zenuwstelsel. ACh wordt in cholinerge neuronen gesynthetiseerd door het enzym choline acetyltransferase (ChAT) uit choline en acetyl-CoA en opgeslagen in synaptische blaasjes. Bij prikkelingsuitwisseling wordt ACh vrijgegeven in de synaptische spleet en bindt het aan twee hoofdtypes cholinerge receptoren: nicotinerge receptoren (nAChR) en muscarinerge receptoren (mAChR). Activatie van nAChR leidt doorgaans tot snelle depolarisatie, terwijl mAChR verschillende signaalroutes activeert en bredere modulatie mogelijk maakt.

In het perifere zenuwstelsel is ACh de neurotransmitter bij de neuromusculaire junction en speelt het een cruciale rol bij spiercontractie. In het centrale zenuwstelsel is ACh betrokken bij cognitieve functies zoals aandacht, leren en geheugen. Belangrijke cholinerge circuits bevinden zich in de basale forebrain met projecties naar de cortex en hippocampus, waar zij de informatieverwerking en netsignalering beïnvloeden.

ACh-activiteit wordt gereguleerd door afbraak van ACh door acetylcholinesterase (AChE) en butyrylcholinesterase (BuChE). De heropname van choline en hergebruik van acetylcholine zorgen voor continu signaal.

Verstoringen in de cholinerge werking worden geassocieerd met aandoeningen zoals Alzheimer-ziekte, waarbij het cholinerge systeem vaak verminderd is. Behandeling omvat vaak AChE-remmers om de ACh-spiegel te verhogen. Ook bij myasthenia gravis speelt perifere cholinerge disfunctie een rol door aantasting van postsynaptische ACh-receptoren.

Onderzoekers meten ACh-activiteit met technieken zoals microdialyse, elektrofysiologie en beeldvorming (PET/SPECT) die cholinerge markers zoals VAChT of AChE-activiteit weergeven.