ABObloedgroepen

ABO-bloedgroepen vormen het belangrijkste bloedgroepsysteem voor menselijk bloed. Ze hangen af van de aanwezigheid van A- en/of B-antigenen op het oppervlak van rode bloedcellen. Het systeem wordt bepaald door drie allelen van het ABO-gen op chromosoom 9: IA, IB en i. IA en IB zijn co-dominant; IAIB levert bloedgroep AB op, terwijl ii bloedgroep O oplevert. De aanwezigheid of afwezigheid van A- en B-antigenen bepaalt ook de antistoffen in het plasma: groep O heeft anti-A en anti-B, groep A heeft anti-B, groep B heeft anti-A, en groep AB heeft geen anti-A of anti-B.

Bij bloedtransfusies is compatibiliteit cruciaal. Groep A kan bloed ontvangen van A en O; groep B van B en O; groep AB van A, B, AB en O; groep O van O. Rh-factor (RhD) wordt apart beoordeeld; bij transfusies en zwangerschap spelen zowel ABO als Rh een rol. De universale donor voor erytrocyten zonder rekening houdend met Rh is O-, en de universale ontvanger is AB+.

Klinisch gezien kan ABO-incompatibiliteit optreden tijdens zwangerschap of bij bloedtransfusies en hemolyse veroorzaken; bij zwangeren meestal mild, bij transfusies kan het ernstiger zijn. Een zeldzame Bombay-phenotype (hh) mist het H-antigeen en kan alleen bloed ontvangen van andere Bombay-types; dit kan complicaties veroorzaken bij standaard ABO-typing. Daarnaast bestaan subtypes zoals A1 en A2 met verschillende antigenendichtheden, wat serologische reacties kan beïnvloeden.